35. Mammoetwet 1964
In drieeënzestig was de Mammoetwet in werking etreden. Feitelijk vond Gerrit dat een hele goeie vondst van Minister Cals van Onderwies. Der wazzen allemoal nieje schooltypen in veurzieen, wöördeur de deurstroming van leerlingen vlotter meugelijk wier, theoretisch althans, want in de praktijk ging der vanof het begin een boel mis. Het deur Gerrit vervleukte zuilensysteem was ehandhaafd, wöördeur de rooms-katholieken en protestants-christelijken en de openbären en neutraal-biezunderen hun eigen spelleken konden goan spöllen, wat ze dan ook dejen. Der wieren namelijk nieje examenmethoden bie het middelböör onderwies inesteld, diee de scholen völs te völle autonomie gavven. Het ‘Schoolonderzoek’ wier inevoerd. De schole most zelluf examens goan afnemmen veur ieder vak uut het vakkenpakket dat de leerling ekoazen had. Döör was vanuut de Oaverheid nauwelijks of gin toozicht op! Hier hadden de zuilen de kans om zich goed te profileren, zooas dat heetten! Gerrit wol nieet ezegd hebben dat ter wier efraudeerd bie het lèven, möör de eindexamens wezen wel uut dat de ciefers van de schoolonderzeuken völle hogeder wazzen bie een boel scholen as veur de centrale examens met gecommitteerden. Zoo had de wet een averechtse uutwerking op het peil van het onderwies. Het ergste vond Gerrit dat het olde ulo-examensysteem nöör de ratsmodee eholpen was! Een stumperig surrogaat kwam der met de schoolonderzeuken veur de MAVO in de plaatse. Hee probeerden, noe hee gelukkig bie het ULO-onderwies vort was, wel an de belle te trekken, möör hee wier deur zien directeur van de Kweekschole der wel opewezen dat klokkenlujers altied de dupe wieren van hun geluuj. “Dom verdan doon”, zei diee op zien Twents, “Iej mot oe niks van anderen antrekken”.
Nieuw Rollecate had van de veranderingen gin last. De examens döör wieren deur alle ‘verzuilde’ scholen samen ofenommen. Veur Nederlands bieveurbeeld kregen driee docenten de opdracht een ‘Tekstverklöring’ te ‘ontwerpen’. De Inspectie van de opleidingen koas de ‘meest geschikten’ deruut. Diee wier eerst veurelegd an de docentenvergadering. Meestal wazzen ze het dalijk ens oaver de keuze. Was ter verschil van mening, dan wier der estemd. Bie staking van stemmen beslisten de Inspectrice; diee was veurzitter van de examencommissie. Met twee Neerlandici uut de examencommissie Nederlands had Gerrit een biezunder contact. De enen was Jan Pannekeet, diee an de opleidingsschole in Bergen werkten in Noord-Holland, de anderen was Tromp de Vries uut Urk. Beiden dejen an taal en cultuur van hun umgeving: Jan was een kenner van de Westfriese Taal en Cultuur, Tromp was een Urker van geboorte en hield zich uutvoerig bezig met het dialekt van Urk en zien geschiedenis. Kortumme, de tied an Nieuw Rollecate was een leerzame tied.
Gerrit deej dus nieet mee met manipulatie van examenuutslagen en hee trok oke nieet an de belle; hee zörgden der gewoon veur dat alles bie zien ‘dames’ prima in order was. Het wier zellufs zoo dat zien directeur van de ‘Kweek’ hem vrog of hee nieet in volledige dienst kommen wol. Möör döör was Gerrit nog nieet an too. De combinatie ‘rollepoezen’ – ‘kleutermeikes’ stond hem wel an. Hee most enkeld nog zieen zien riebewies te halen, want tussen Diepenveen, Dèventer en Apeldoorn pendelen viel nieet mee … .
