58 Dialect
Net as e onder de douche vandan kump, kreit de hane. Noa de derde keer hef hee hem te pakken, zien ‘Nokia’. “Wiee zol ik noe weer verloochend hebben”, denkt e, inwendig lachend. Het blik Märtin te wèèn, de leider van de groep dialectlieefhebbers diee in het winterseizoen ieder eerste zoaterdag van de moand bie mekäre komt an de Dorpsstroate in Diepenveen, de “Notenhof”, het clubgebuiwken van de Hervormde Kerke.
“Denk iej deran dat de zeuvenden februäri Gerrie van de Waarde bie de dialectkringe kump?” zeg-vrög Märtin. Crödde antwoordt dat e deran edacht hef. Dan hangt Märtin op.
Natuurlijk hef e deran edacht. Gerrie van de Waarde kent haer eigen kracht en zwakte. Bie het lange veurdragen van haer gedichten en verskes in het Sallands, löt noa een hallef uurken haer stemme haer een beetjen in de steek. Döörumme hef zee graag dat ze enkeld veur de pauze optreedt en een ander noa de pauze. Diee ander is toovallig disse keer Crödde.
Onder het ofdreugen verzinkt e in gepeins. Hoe lange kent e Gerrie en Märtin noe al? En hee zut zieneigen weer stoan. Het is een zoaterdag in negentien zesentachtig. Hee steet in de Lange Beej bie ‘Praamstra’ in de bookenzaak, wöör Chrisjan van Marissingh de scepter zweit. Praamstra gef op diee dag, ’s middes um twee uur, het “Woordenboek van het Dèventer Dialect” uut, of lieever; hee löt het ten deup holden. Döör kump hee vier mensen tegen, diee hee nooit meer vergèten zal: Gerrit Mäkel, Ron Allard, Gerrie van de Waarde en Märtin Borkent. Gerrit Mäkel blik samen met een heleboel anderen, wööronder Ron Allard en Märtin, met hulpe van de woordenbeukskes van het Dèventers uut 1896 en 1936, het nieje book te hebben samenesteld. Hee en Ron wazzen min of meer de computerdeskundigen ewest. Gerrie was de vrouwe van Gerrit van de Waarde, diee Crödde heel goed kenden. Zoodoonde.
Hee, Crödde, geleuft dat de grote kracht van Gerrie schuult in het feit dat haer gedichkes en verskes altied heurt bie de taal diee haer lieef is en dat de spelling döörvan min of meer klankschrift wèzen mot en gin van boaven opgelegd tèkensysteem. En diee taal is noe ene keer Battums! Hee hef ens eheurd dat zee döörumme nieet meer wil schrieven veur “De Moespot”, het tiedschrift van onder anderen de ‘Dialectkringe Salland en Oost-Veluwe’, wöör Märtin noe redacteur veur is. Märtin Borkent kent e dus oke al wel viefentwintig jöör!
Dan denkt Crödde an Gust. Diee hef bie zien sociale werk gin gebruuk meugen maken van de moderne verwörvenheden as computer, e-mail, mobiele telefoon, internetbankieren, pinautomaten en goat zoo möör deur. Diee hef zieneigen met hele primitieve middelen met zien programma’s veur de zwakken en ärmen in de ‘Samenlèving’ redden motten. Het is möör goed dat hee de antisociale ontwikkelingen, inezet deur Wiegel en Van Agt nieet meer mee hef hoven te maken! Wat is Nederland een weerdeloze natie eworden op gebied van ‘solidäriteit’! Uut de ontwikkeling van nieje politieke groeperingen, en olden, nem iej toch dudelijk wöör dat de mense enkeld möör stemt veur zien eigen ik? Nemt noe diee Balkenende van vandage. Diee zol feitelijk Balkenbrie heten motten! Opebakken zol hee motten worden! En dan is e nog nieet te vrèten! Hee most oaver Wilders en Wiegel en Rutte en Bos en neumt möör op nieet langer noadenken, want dan most e noe op de vrogge märgen met een löge mage al kotsen.
Hee kump töt zieneigen. En hee denkt plotseling an Jan Pronk! Diee lef oke nog! Hee sprek veur de nieje generatie politici een vremd dialect, möör veur de olden as hee, Crödde, te verstoan! “Ik bin noe eenentachtig”, denkt hee. “Mien lèèftiedgenoten verstoat mien taal!” En metene is zien kwoadheid vort. Toch is e bliej dat gedachten vriej bint!
