84 Woensdag, 22 januäri 2014 - Het Smithgetal 22 ..., wat een getal!
Noe, op de tweeëntwintigsten januäri, denk ik an twee dinger: in de eerste plaatse dat onze verloving hef plaats evonden op zundag, 22 januäri 1950 en an het feit dat Ali haer moder heurden bie de Familie Smit uut Willepe en Ali dus oke. En dan krieg ik een associatie. Ik zette op papier een ‘Haa’, de letter dus, achter ‘Smit’ en ik kriege de Engelse name ‘Smith’, diee rechtstreeks verbonden is an het getal ‘22’. Het getal is een ‘Smithgetal’. Toen ik dat woord veur het eerste zagge, dacht ik metene ‘Diee getallen bint dus bliekböör eneumd nöör de ene of andere grote wiskundige diee Smith heetten’. Hee hef ze bliekböör ontdekt en oke een name egeven, namelijk zien eigen name. Umdat wiskunde altied mien interesse ehad hef, bin ik terin edoaken en ik heb natuurkijk een definitie evonden: “Een Smithgetal is een heel getal, wöörveur geldt dat de optelling van de eenheden in een bepoalde basis net zoo groot is as de optelling van de eenheden diee der bint as het getal in factoren ontbonden wördt. Ik nemme as veurbeeld de lèèftied van mien breur Nol: 85. – 8+5 = 13; 85 = 5x17 – 5+1+7 = 13. Slotsom: 85 is een Smithgetal. Ik hebbe an diee wetenschap helemoale niks, möör ik vinde het härtstikke leuk. En dat ene Smit(h) dat uutevonden hef! Ik kriege een heilig respect veur al diee wiskundigen met diee name.
Veur de lol neum ik een Smithgetal altied een Smittengetal, Dat kump deurdat de familie Smit uut Willepe in de twintigste eeuw jörenlang in de eierhandel ezèten hef. En diee eier kostten in de winkel vake 22 cent per stuk. As ze mien vroagt “Wat hebt diee eier oe ekost?” antwoord ik vake “Smittenpries”. Dat snapt natuurlijk gin mense. Het is mien maniere um an te dujen dat eier völs te goedkoop bint, wat duurzame productie tegenhöldt.
Ik scheie uut met denken oaver getallen en Smitten. Iedere 22-sten van de moand is het een beetjen feest veur Ali en mien. Dan denke wiej der in de eerste plaatse an dat op de 22-sten van een moand wiej mekäre echt vonden, dadde wiej op een 22-sten verloofd bint. Dat het Smithdag is en Smittendag dut minder terzake.
In zeuvenenveertig wier Ali veur gek verklöörd dat zee met Gerrit Kuijk ging. Zon olde vent van een jöör of dertig ‘nam’ iej nieet. Het getal ellef pasten dus goed bie höör! Bie mien vonden de mensen oke precies ellef passen, want wiee was ter noe gek op wiskunde? 2x11 = 22. Ik neume dat nog steeds het dubbele gekkengetal. Noe zol ik verwacht hebben dat de mensen Ali en mien lieefkoazend of ofstotend “dubbelgekskes” neumen zollen, möör dat is nooit gebeurd. Ze neumt onsbeiden gewoon een “te gek stel”.
As ik de e-mailberichten binnenhale, zee ik dat ter op disse biezundere dag um zeuven uur twintig al ene binnen ekommen is. Het is gin felicitatie met onze 64-jörige verloving, want döör denkt gin ander mense meer an as Ali en ikke. Möör ik zee dalijk dat 7.20 zeuven en éénderden is! En 3x7,333… = 22! Het is een bericht van Tonia van “Mineke Foundation”. Zee meldt dat ze deur drukte met het “fonds” ons nieet eerder een veurspoedig jöör hef kunnen wensen! Ze wil graag zoo gauw meugelijk kommen en döörveur een ofspraak maken. Zee neumt ter twee doatums bie. Ik zal haer zoo gauw meugelijk antwoorden. Eerst met Ali oaverleggen.
Smithgetal …, wat een getal! Ik hebbe noe al jören niks meer an wiskunde edoan. Het wördt tied döör ens verandering in te brengen. Ik mot ens goed noadenken op welk terrein döörvan ik mien goa begeven. Het mot wel een veld wèèn wöör te strunen völt. Ik mot möör ens met mien kleinzönne Aaldert oaverleggen: diee studeert wiskunde an de universiteit in Grönningen. Eerst möör ens an hem vroagen of hee weet wat een “Smithgetal” is. Het zal mien beniejen! Ik denke van nieet… .
