96 Wilhekmina
Hij had het er nog even met Tine over gehad die zaterdag op de geboortedag van Wilhelmina naar Den Haag, Paleis Noordeinde, of Paleis Het Loo te gaan. Daar had Prinses Wihelmina na haar troonsafstand immers nog vele jaren in eenzaamheid doorgebracht.
Gelukkig was Het Loo er nog! Bij haar terugkomst uit Engeland na de oorlog had Wilhelmina het paleis volledig willen af laten breken uit haat tegen de bezetter, dezelfde haat die Top gehad had, maar zij liet zich overhalen paleis en opstallen te laten staan. Dat kwam later goed uit. Zij had daar het prachtige boek geschreven “Eenzaam maar niet alleen”, waarvan Top en Tine een exemplaar gekocht hadden. Het had een ereplaatsje in hun boekenkast gekregen. Top pakte het uit de kast en toen Tine met de koffie binnenkwam, zat hij fragmentarisch te lezen. Allerlei gebeurtenissen schoten hem weer te binnen. Haar vertrek uit Nederland met de prinsessen in veertig, mei, haar opwekkende korte redes voor het Nederlandse volk vanuit Londen voor Radio Oranje, het begin van elk praatje: “Landgenoten …”. Ze zei niet “Beste Onderdanen …”, nee, “Landgenoten… “. Dat alleen gaf al een ‘vrij’ gevoel. Hij zag de foto voor zich, gemaakt in Zeeland, bij haar overschrijden van de grens daar aan het eind van de oorlog; hij dacht aan de ‘Londense diploma’s’, die aan middelbare scholieren na juni vijfenveertig uitgereikt waren. Hij dacht aan de overdracht van haar bevoegdheden aan Juliana in achtenveertig. En hij was blij dat hij de geschiedenis van ‘zijn’ vorstin goed gevolgd had. Zij was in achttien tachtig geboren uit Emma, de jonge koningin. Toen zij tien was, overleed haar vader, Koning Willem III. Haar moeder werd regentes tot achtennegentig. Op haar achttiende werd Willemientje al gekroond tot Koningin! Vijftig jaar droeg zij die zware kroon. Het was haar nooit aan te zien! Zij was een kerel van een vrouw geweest, een lichtend voorbeeld voor al haar ministers. Zij regeerde echt vanuit Londen, had Top ervaren. Aanvankelijk had hij niet begrepen, waarom zij gegaan was. Het was geen vlucht geweest! Zij had begrepen dat Nederlands-Indië het allergrootste deel van het Koninkrijk de Nederlanden was, zestig keer zo groot als het kleine Nederland, en dat zij dat Rijk niet in de steek laten kon. Wat moest zij het daar in Londen moeilijk gehad hebben. Eerst werd ze verlaten door haar ministerpresident. Die ging al naar Nederland terug voor hij naar Engeland overgestoken was. Toen werd een altijd bange ‘walrus’ met hangsnor haar altijd weifelende en twijfelende regeringschef. Ze moest de Duitse bommen van zichzef op Londen ‘ondergaan’, horen van het fusilleren van rebellerende landgenoten, vernemen hoe duizenden joodse Nederlanders naar de concentratiekampen gevoerd werden gevoerd en daar vergast!
De tijd in ballingschap moest voor haar een hel geweest zijn. Maar … zij hield de moed erin. Zij versaagde niet! Zij bleef haar volk trouw! “Ende desespereert niet…”, moest zij vaak gezegd hebben en “Houdt goeden moed!”
Op 28 november 1962 was zij overleden. Dat was nu bijna twaalf jaar geleden.
Haar moeder, Emma’, wier naam verbonden was aan de ‘Emmabloemcollecte’ ter bestrijding van de tuberculose, was al dertig jaar dood. Haar naam was verbonden aan een ziekte die nu volledig bestreden leek. Wilhemina’s naam was verbonden aan het ‘Koningin Wilhelmina Fonds’ ter bestrijding van kanker. Zou die ziekte in al zijn vormen ooit bestreden kunnen worden? Top hoopte het van harte!
De Emmabloemcollecte! Jaren geleden, in vijftig werd hem door zuster De Jong van het consultatiebureau voor de T.B.C. in Deventer gevraagd in ‘De Venen’ daarvoor te collecteren. Hij werd toen gekoppeld aan een jongen van dezelfde leeftijd ongeveer, Ton heette die, Ton van der Sande. Die was onderwijzer en nu leraar Nederlands. Top kon goed met hem praten! Hij woonde in Diepenveen, Driehoeksweg. Sociaal bewogen was hij. Hij moest Ton weer eens opzoeken. Hij voelde dat Ton en hij dat nodig hadden!
