GDD XXXVII Liejende Vorm - Worden - Wèzen

> Categorie: Grammatica Deventer dialect (GDD) Gepubliceerd: dinsdag 19 januari 2010

Het Hulpwerkwoord van de Liejende Vorm is worden. Het dieent um een zoogeneumde bedrievende zinne met een handelend onderwerp en een ondergoand of liejend veurwerp in de liejende, ondergoande, passieve vorm te zetten. DE LIEJENDE VORM WÖRDT IN HET DÈVENTERS VAKE GEBRUUKT. 

Veurbeeld van een bedrievende zinne:

(1)Alle bezeukers  (4)brachten  (2)mooie kedootjes  (3)veur hem (4)mee.àà

(1)Alle bezeukers – bedrievend, handelend, actief onderwerp. Wat dejen de bezeukers?  Ze (4)brachten mee – gezegde. Wiee mosten dat meebrengen ondergoan, verdragen, liejen? (2)mooie kedootjes – liejend, passief veurwerp. Veur wiee wieren mooie kedootjes  mee-ebracht? (3)veur hem – belanghebbend, meewerkend veurwerp. 

Noe zetten wiej disse zinne in de liejende, ondergoande, passieve vorm:

Deur (1)alle bezeukers (4)wieren (3)veur hem (2)mooie kedootjes (4)mee-ebrachtààà (1)Deur alle bezeukers – bedrievend, actief veurwerp. (2)mooie kedootjes – liejend, passief, ondergoand onderwerp. (3)veur hem – BLIF belanghebbend veurwerp. 

‘Der wieren deur alle bezeukers mooie kedootjes veur hem mee-ebracht’ is natuurlijk een mooieder vorm veur disse mededeling 

As ter an disse mededeling een voltooid aspect  egeven wördt, wördt het bieveurbeeld: Der wazzen (wären) deur alle bezeukers mooie kedootjes veur hem mee-ebracht eworden.

Eworden is hier het hulpwerkwoord van de liejende vorm. Dat wördt èvenwels altied vort eloaten: In dat geval nemt wazzen (wèzen) de taak oaver as hulpwerkwoord van de liejende vorm: Deur alle bezeukers wazzen mooie kedootjes veur hem mee-ebracht.  

 

Wij gebruiken één cookie, die essentieel is voor het functioneren van deze website. Lees meer: Privacy & cookies.

  Ik accepteer deze cookie.
EU Cookie Directive plugin by www.channeldigital.co.uk