25. Natuurkennis 1955
Gerrit mocht graag een vak as Natuurkennis geven. Dat was een vak wöörin alle disciplines van het legere onderwies in op-enommen konden worden. En van diee meugelijkheid maakten hee dankböör gebruuk.
Noe wol het geval dat het in december van dat jöör al beheurlijk vroor en het natuurverschiensel ‘vrieezen’ leenden zich prima veur een les an de zesde klasse. Döör kwam nog bie dat de Natuurkundeleraer van de Kweekschole Gerrit evroagd had of hee een of meer lessen natuurkennis mocht meemaken, want hee had der “geen idee van” hoe of hee kwekelingen zukke lessen an most loaten pakken. Gerrit neudigden hem dus uut um een les oaver vrieezen en dooien mee te maken.
Toen Meneer De Munck Mortier, een intelligente en belangstellende docent, binnenkwam, zag diee al dalijk wat Gerrit van plan was. Der stond een glazen komme op de lestoafel met smeltend ies ter in en driee thermometers: Celsius, Réaumur, Fahrenheit. Gerrit had in diee komme sneeuw van buten loaten halen en dat stond te smelten, te dooien, met de thermometers döörin!
Gerrit heetten Meneer härtelijk welkom. Diee antwoordden dat hee blie was dat hee disse les bie mocht wonen um der van te leren. Toovallig zat zien zönne Peter bie Gerrit in de klasse en diee glom van trots dat zien vader in de klasse was.Toen begon de les.
Gerrit liet de kinder zoo völle meugelijk zelf doon. Hee zocht driee kinder uut diee alle driee een thermometer uut het dooiende ies mochten halen. Hee liet ze metene vertellen bie welk getal het alcoholstööfken stond: C – 0, F – 32, R – 0. De kinderen ontdekten zelf dat diee getallen dus het ‘smeltpunt’, ‘vrieespunt’, angavven. Inmiddels had een ander kind water an de koak ebracht. Oke in diee ketel stonden thermometers: C – 100, F – 212, R – 80. Diee getallen gavven het koakpunt an. De kinder genoaten! De Munck Mortier oke!Gerrit zei de kinder dat zee natuurlijk diee ‘ciefers’ in de ‘kop’ mosten stampen en de namen van de mensen diee de thermometers ‘uut-evonden’ hadden, mosten ontholden.
Veur de spelling liet hee ze de namen opzeuken in hun ‘natuurkennisbook’.Toen liet hee ze rèkenen en de kinder ontdekten: 60 gr. C. is 140 gr. F. ( negen-vijfde maal 60 plus 32) en 48 gr. R. (vier-vijfde maal 60). Ze konden möör nieet genog kriegen van het ‘sommetjes maken’.
Toen gaf Gerrit nog een geschiedenislesjen. Het ging oaver Celsius (1701 – 1744), Fahrenheit (1686 – 1738), Réaumur (1683 – 1757). Hee vertelden hoe of diee driee te werk egoan wären met hun temperatuurmètingen. De Munck Mortier zat oke met al zien andacht te luusteren.Noa ofloop zei hee dat hee een prachtige mergen ehad had. Gerrit had de kinder toen net de opdracht egeven hun mening oaver de lessen op te schrieven.
“En denk erom dat je het zonder spelfouten doet!”
