15 Moandag, 10 juni 2013 - Boh, foi toch!
Um kwärt oaver zeuven haal ik de krante uut de busse. Eerst kiek ik of ter nog bekenden bint oaverlejen en dan blaaj ik het algemene deel en ‘Deventer – Regio’ deur. Der bint disse keer bie de oaverlejenen gin bekenden. De enigste bekenden diee estörven is, is Marie Norbruis, de beste vrindinne van mien zwoager Gert Witteveen. Döör hebbe wiej gister een telefeuntjen oaver ehad en zee kan der noe nog nieet in stoan. Het is trouwens wel een zwöre klap veur Marie haer familie en oke veur mien zwoager, want diee twee hadden een goeie band.
In het algemene deel tref ik weer hele stukken oaver de examenfraude in Rotterdam. Der bliekt noe al vierentwintig examens op dat islamitische college estoalen te wèèn en leerlingen en directie zit in ‘zak en as’, um het möör ens ‘geestelijk’ en ‘stoffelijk’ uut te drukken. Alle leerlingen döör mot het endexamen oaver doon en de verdachten steet een zwöre straf te wachten en dat kost hun minstens een studiejöör.As ik dat allemoale zoo lèze, verval ik in gepeins. Ik denke an mien HBS-tied. Het woord ‘frauderen’ steet dan nog nieet in mien woordenbook. Ik kenne as zoo völle anderen wel het woord ‘spieken’. Ik wete wel wat dat is: stiekem het book roadplegen of antekeningen gebruken van oew papieren of op het vel van de ärm of de bille eschreven, möör ik wete pas völle later dat het woord ‘spieken’ het hoogduutse woord ‘Spieken’ is, wat ‘spekken’ of ‘larderen’ betekent. Dat vind ik feitelijk noe wel mooi! Spieken beschouwe ik in de jören veertig as een ‘sport’. Der bint in diee tied op de HBS gelukkig lerären diee het oke as een sport beschouwt. Onze leraer ‘Geschiedenis’, doctor W.H. Staverman, zei altied keihärd: “Jelui spieken maar rustig. Maar zorgt dat ik jelui niet betrap! Dat betrappen is voor mij een sport! Als ik iemand betrap, krijgt hij of zij een één op het rapport!” Loat ik ter noe invlieegen en ik moche diee keerl toch al nieet.
Ik hebbe veur dat vak een boel geveul, möör ik kan slecht uut het heufd leren. En bie Staverman modde wiej al het geleerde in de repetitie ‘opspuiten’, uut de kop. Ik legge dus het book op de zitplaatse, tussen mien en mien buurman en umdat ik alles uut mien blote heufd wete, vergèèt ik dat hele book, dat Staverman zelluf eschreven hef. Ik verdieepe mien zoo in mien schrieverieje dat ik mien umgeving kats vergète. Inens heure ik een krakende stemme: “Kuijk, geef dat boek maar hier, en een één voor je repetitie en … op het rapport!” Ik bin der dus vies inestonken. Dat van diee ene is heel slim, want ik mot veur het eindrapport, en dit is veur dat rapport, een zeuven gemiddeld hebben um de boken gratis in bruukleen van de schole te kriegen. En diee zeuven zal ik noe wel nieet halen! – dach’ ik. Achterof is het allemoale nogal mee-evallen, want ik hebbe gewoon een redelijk ciefer van Staverman ekregen.
‘Scheikunde’ heb ik vanof de derden op de HBS van Meneer Reindersma, een man noa mien härte: Hee kan goed uutleggen en hee is streng genog veur mien: ik bin der ene diee de boel op stelten zet, as de docent gin orde holden kan! Bie Reidersma heur ik bie de goeie leerlingen. Een tiene of een negen veur een repetitie is bie mien een normale zaak. Ik heb vanof de eerste rapportage bie hem nieet anders as een negen ehad. Ik gebruke een eigen systeem: een oaverzicht maken van formules, verbindingen, redeneringen. A’k zon oaverzicht oaverziee, he’k het oke in de kop. Bie één proefwerk goa ik de mist in. Wiej hebt bie Reindersma allemoale een proefwerkschrift. Mien oaverzichten leg ik döör nooit in, a’k het schrift mee nöör schole nemme, a’k een repetitie hebbe. Disse keer vergèèt ik mien oaverzicht teruut te halen, allewel ik mien ‘vroagstukken’ maken mot. Bie het weerumme geven noa correctie zeg Meneer: “Kuijk … . Weer alles goed, en toch een één … “; en hee gef mien het oaverzicht en het schrift weer. Op een vrieje middag mag ik bie hem thuus an de Arnold Moonenstroate in Dèventer mien proefwerk oaverdoon. Ik kriege een zeuven. “Boh, foi toch!” denk ik op zien Achterhooks. “Wat een ofgank!” Meneer zien koffie is èvenwels lekker.
