GDD XX Lèèstekens - Heufdletters (Kapitalen)
Bie het gebruuk van lèèstekens wordt in het Dèventers praktisch de zellufde regels evolgd as in het Nederlands.
a. An het ende van een zin wördt een punt ezet, zoo.
b. An het ende van een zin wördt een punt-komma ezet; der is dan een verband met de volgende zinne, zooas hier.
c. Een uutroopteken wordt eplaatst noa een schreeuw, uutroop of sterke beklemtoning: Au! Astoeblieef, hellup mien! Hoe hef hee dat kunnen doon!
d. Noa een direkte vroage kump een vroagteken: “Kui’j diee zaklanteren èven angeven?
e. Een komma kan eplaatst worden noa een logische pauze (oadempauze): Hee zei dat e kwam (achter zei gin komma). Hee hef mien de ganse dag an de kop ezeurd (oadempauze), dat hee op bezeuk wol kommen.
Een komma kan oke eplaatst worden op grammaticale gronden, bieveurbeeld in een samengestelde zinne, wöörvan de enkelvoldige zinnen eteund ‘mot’ worden: Ze zegt vake, dat gekken de wöörheid sprèèkt, en dat wiee de wöörheid sprek, gek is, wat ik trouwens een hele mooie wanliener vinde.
f. Een dubbele punt (dubbel-punt) wördt gebruukt in de volgende gevallen: 1. as ter een opsomming volgt, zooas hier; 2. as ter een verklöring of uutleg volgt; 3.as ter een direkte rede volgt.
Veurbeeld van 2: Hee kon nieet op tied op schole wèzen: de schipbrugge was ter uut.
Veurbeelden van 3: (Met anhalingstekens) Zee zei: “Ik goa noa huus, mensen”. “Mensen”, zei zee, “ik goa nöör huus”. “Mensen, ik goa nöör huus”, zei zee. Hee vroeg (vrieg): “Mag ik met oe mee”?
Der wördt enkeld een dubbele punt ezet as de hele direkte rede volgt.
g. Höökskes (……) wordt gebruukt veur korte toolichtingen: Dit teken:+ (plus); verlichting (klankuutspr. VELICHTINK).
h. Gedachtenstreepkes:- …. - . geeft an dat de schriever èven zien eigen gedachten mee löt spöllen: Ik hebbe – en dat zal de lèzer väste nieet verwonderen – een boel schik in het schrieven van sproakkunstige stukskes.
i. Anhalingstekens: “ ….. “. Of ‘…. ‘. Ziee direkte rede.
Gebruuk van heufdletters of kapitalen: An het begin van een zinne; bie Goddelijke andudingen as God, Allerheugsten, Zien Goddelijk Riek; bie eigennamen en hun ofleidingen: Karel, Janssen, Kalverstroate, Dèventers, Eerste Kamer. Ik zal Dokter loaten kommen! Moder, Oost-Veluwe.
