Droalerieje
“Na zeven jaren informatie vergaren, teksten schrijven, schikken en weer schrappen is het zover; de geschiedenis en het leven in de buurtschappen Averlo en Frieswijk zijn in een kloek boek opgetekend. - Gewoon Averlo en Frieswijk”
Zoo begint de altied enthousiaste journalist ten opzichte van de gebeurtenissen in disse strèken, Harry Hekkert, zien verhaal op bladzieje 22 van REGIO in “de Stentor” van vriedag, 5 september 2014. Het is een prachtig verhaal eworden, wöörveur de schriever, zeker van mien kante, völle dank mot hebben. Ik denke dan oke dat ter een boel mensen belangstelling ekregen hebt veur diee buurtschappen en as ik dit schrieve, meschiens al an het fietsen bint in diee strèken. Ik bin een achterkleinzönne van Meester Lankkamp: Zien oldste dochter, Krisja van de Meister, Lucretia, was mien grootmoder. Ik binne der echt trots op dat mien wortels veur een klein deel in het meestershuus in Averlo likt, vandöör dat ik meneer Hekkert härtstikke dankböör bin dat e een ‘droalig verhaal’ of een ‘droalerieje’ oaver mien oavergrootvader anhaalt. Diee anekdote geet oaver een dikke drol diee Opa op een märn in de hook van het klasselokaal zag liggen. Opa Lankkamp kon ontzettend kwoad worden en vroeg bulderend wiee of het edoan had. Ene van de kinderen was zoo onder den indruk dat het heel verlègen en bedeesd regeerden met: “Nee meester, ik heb het echt niet gedaan, zulke drollen driet ik niet”.
Ik wiere bie dit grappige, meugelijk geschieedkundig juuste verhaaltjen, egrepen deur het woord ‘drol’. En ik dachte onmiddellijk an de betekenissen döörvan: meschiens ofkomstig van ‘dreien’ of ‘draaien’, ‘hoopje van steeds kleiner wordende gestapelde ringen’, ‘trol of kaboutertje’, ‘kleine mollige kleuter: Wat een lekkere drol of een lekker drölleken’, ‘hoop ringvormig opebouwde poep’: “Ik hebbe een lekkere drolle edreid!” Dat laatste zeien wiej as jonges onder mekäre nog wel es.
Mien allange in de hemel verblievende Meester, A.P. de Bont, plaatsten het woord ‘droal’ in het Brabants en wel in het dialect van Oerle. ‘Droal’ was een stel in mekäre edreide ringen. Hee dacht dat het een ofleiding van ‘droajen’ of ‘draaien’ was met het achterveugsel ‘-l’. Ik denke döörbie an een bolte met ‘droad’. De droad van zon bolte hef een stel ringen um op diee bolte een moere te können dreijen. Vandöör dadde wiej as jonges oke wel zeien: “Ik heb een bolte zonder droad edreid”, azze wiej een ringloze drolle epoept hadden. Het bint hele vieze pröötjes, möör ze past keurig bie de anekdote oaver de drol van Meister Lankkamp.
Helaas leg De Bont gin verbinding met ‘trol’ en het Franse ‘drôle’. Toch is dat hetzelde woord as ‘droal’. As ‘bijvoeglijk naamwoord’ is het ‘grappig, kluchtig, vermakelijk, leuk, komisch, aardig’. As ‘zelfstandig naamwoord’ ‘grappenmaker, guit, snaak, schavuit, kerel’. Diee betekenis past helemoale bie de uutdrukking oaver diee mollige peuter: “Wat een lekkere drol!”
Drôlerie, oke Frans, is ‘aerdigheid(jen), grepken, kluchken, leukigheid of leuk verhaaltjen’. En dat is noe precies wat een anekdote is: een droalerieje. Dat is dan een heel grappig verhaaltjen wöör een lekker geschieedkundig luchken an zit!
Dank an Meester Lankkamp, dank an zien leerlingen, dank an de kemissie diee het book oaver Averlo-Frieswiek hef samenesteld, nogmoals dank an Harry Hekkert: zee hebt ter allemoale too bie-edragen dat ik een niej woord an onze Neersasse strèèktaal hebt kunnen bieschrieven:
Droalerieje – komisch verhaaltjen met meestal een geschieedkundige achtergrond
Noteert, lèzers, dat woord – en begint zon verhaal altied met: “Ik zal oe nog is een mooie droalerieje vertellen … “.
Iej mot trouwens gewoon dat book oaver Averlo en Frieswiek in oew bezit hebben!
G.W. Kuijk
